ارزیابی مقاومت ارقام گندم نسبت به جدایه‌های ‌قارچ Mycosphaerella graminicola دشت مغان در مرحله گیاهچه‌ای در شرایط گلخانه

Authors

  • رسول اصغری زکریا دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
  • مهدی داوری دانشگاه محقق اردبیلی- عضو هیات علمی -دانشجوی دکتری
Abstract:

بیماری سپتوریای برگی گندم با عامل قارچی Mycosphaerella graminicola (فرم غیرجنسی: Septoria tritici) از بیماری‌های مهم گندم در سراسر دنیا به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر در برخی نقاط ایران از جمله منطقه مغان شیوع پیدا کرده است. در این تحقیق، واکنش 23 رقم گندم نان و دوروم نسبت به 10 جدایه قارچ M. graminicola که در طی سال‌های زراعی 1386 و 1387 از مزارع آلوده منطقه مغان جداسازی شده بود، تحت شرایط گلخانه در مرحله گیاهچه مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه واریانس درصد پوشش پیکنیدیومی سطح برگ‌ها نشان داد که جدایه‌های M. graminicola و ارقام گندم در سطح یک درصد با همدیگر اختلاف معنی‌دار داشتند. بر اساس نتایج این تجزیه، برهمکنش بین ارقام و جدایه‌ها نیز در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود که بیانگر وجود برهمکنش اختصاصی بین ارقام و جدایه‌های مورد مطالعه است. با این که حدود نیمی از ارقام مورد بررسی نسبت به همه جدایه‌ها حساس بودند، چهل حالت مقاومت اختصاصی نسبت به جدایه‌ها در سایر ارقام شناسایی شد. ارقام دهدشت، سیمره، گالانکو، سایسون و هیرمند به ترتیب با مقاومت در مقابل نه، هشت، شش، پنج و سه جدایه مقاوم‌ترین ژنوتیپ‌ها بودند. علاوه بر این، جدایه‌های مورد بررسی، الگوی پرآزاری متفاوتی روی ارقام گندم داشتند. به طور کلی، نتایج این تحقیق نشان داد که جدایه‌های M. graminicola در دشت مغان دارای تنوع پرآزاری بالایی می‌باشند و اغلب ارقام رایج در منطقه به خصوص ارقام گندم نان به بیماری حساس هستند. با این حال در بین این ارقام، منابع مقاومتی شناسایی شدند که می‌توان از آنها در برنامه‌های اصلاح گندم این منطقه استفاده نمود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی مقاومت ارقام گندم نسبت به جدایه های قارچ mycosphaerella graminicola دشت مغان در مرحله گیاهچه ای در شرایط گلخانه

بیماری سپتوریای برگی گندم با عامل قارچی mycosphaerella graminicola (فرم غیرجنسی: septoria tritici) از بیماری های مهم گندم در سراسر دنیا به شمار می رود که در سال های اخیر در برخی نقاط ایران از جمله منطقه مغان شیوع پیدا کرده است. در این تحقیق، واکنش 23 رقم گندم نان و دوروم نسبت به 10 جدایه قارچ m. graminicola که در طی سال های زراعی 1386 و 1387 از مزارع آلوده منطقه مغان جداسازی شده بود، تحت شرایط ...

full text

ارزیابی مقاومت ارقام کدو و خیار نسبت به قارچ Phytophthora drechsleri در شرایط گلخانه

بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه در اثر قارچ Phytophthora drechsleri یکی از بیماری‌های مهم خیار در مزرعه و گلخانه است. یکی از روش‌ها ی کنترل این بیماری استفاده ازارقام مقاوم خیار و یا پایه‌های مقاوم کدو است. در این تحقیق چهارده رقم کدو و خیار در شرایط گلخانه و در مراحل مختلف رشدی در قالب طرح کاملاً تصادفی در دو تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد بوته‌های مرده در آن‌ها تعیین و ثبت شد. ارقام واکنش‌های م...

full text

واکنش ژنوتیپ های پیشرفته گندم نان به قارچ Mycosphaerella graminicola عامل لکه برگی سپتوریائی در شرایط گلخانه و مزرعه

به منظور بررسی واکنش تعدادی از ژنوتیپ‌های پیشرفته گندم نان به بیماری لکه‌برگی سپتوریایی، 33 ژنوتیپ به همراه رقم حساس تجن به عنوان شاهد در شرایط گلخانه و مزرعه در سال زراعی89-1388 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در گلخانه، گیاهچه‌ها در مرحله دو برگی با سوسپانسیون اسپور قارچ عامل بیماری مایه‌زنی و در زیر پوشش پلاستیکی شفاف با رطوبت نسبی اشباع و دمای 20 درجه سانتی‌گراد قرار داده شدند. در مزرعه، ژنوتیپ‌...

full text

تنوع ژنتیکی بیماری‌زایی در جدایه‌های ایرانی قارچ Mycosphaerella graminicola با استفاده از ارقام افتراقی گندم

برای مقاومت به بیماری لکه‌برگی سپتوریایی، شناخت دقیق تنوع ژنتیکی بیماری‌زایی عامل بیماری ضرورت دارد تا بر اساس آن ارقام مقاوم متناسب حاوی ژن‌های موثر مقاومت برای هر منطقه تهیه شود. جهت تعیین تنوع ژنتیکی جدایه‌های قارچ Mycosphaerella graminicola ، واکنش گیاهچه‌ای 21 رقم افتراقی بین‌المللی گندم که هر کدام حاوی یک یا چند ژن شناخته شده مقاومت به بیماری لکه‌برگی سپتوریایی می‌باشند همراه چهار رقم به ...

full text

تنوع بیماری‌زایی در جدایه‌های قارچ Mycosphaerella graminicola عامل بیماری لکه ‌برگی سپتوریائی گندم روی ارقام افتراقی

در این تحقیق واکنش گیاهچه‌ای 21 رقم افتراقی گندم حاوی ژن‌های مقاومت Stb و چهار رقم شاهد نسبت به سیزده جدایه‌ قارچ M. graminicola که در سال‌های 1390، 1391 و 1392 از مزارع آلوده استان‌های گلستان، خوزستان و ایلام جداسازی شده بودند، در شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. تجزیه ‎واریانس‎درصد نکروز و ‎درصد ‎پوشش ‎پیکنید ‎سطح ‎برگ نشان ‎داد ‎که ‎جدایه‌ها ‎در‎ ‎سطح احتمال یک...

full text

واکنش ژنوتیپ های پیشرفته گندم نان به قارچ mycosphaerella graminicola عامل لکه برگی سپتوریائی در شرایط گلخانه و مزرعه

به منظور بررسی واکنش تعدادی از ژنوتیپ های پیشرفته گندم نان به بیماری لکه برگی سپتوریایی، 33 ژنوتیپ به همراه رقم حساس تجن به عنوان شاهد در شرایط گلخانه و مزرعه در سال زراعی89-1388 مورد ارزیابی قرار گرفتند. در گلخانه، گیاهچه ها در مرحله دو برگی با سوسپانسیون اسپور قارچ عامل بیماری مایه زنی و در زیر پوشش پلاستیکی شفاف با رطوبت نسبی اشباع و دمای 20 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. در مزرعه، ژنوتیپ ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 43  issue 2

pages  379- 389

publication date 2012-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023